मोफत वीज योजना अंतर्गत नागरिकांना त्यांच्या घराच्या छतावर सोलर पॅनल बसवण्यासाठी आर्थिक मदतवउपलब्ध करून देण्यात येत आहे. ही योजना सामान्य कुटुंबांना वीज बिल कमी करण्यास आणि स्वच्छ ऊर्जेचा वापर वाढवण्यास प्रोत्साहन देत आहे. यामुळे पर्यावरण संरक्षणासोबतच आर्थिक बचतही शक्य होत आहे.प्रधानमंत्री सूर्यघर योजना प्रामुख्याने गृहस्थ, शेतकरी आणि लहान व्यावसायिकांसाठी आहे.
प्रधानमंत्री सूर्यघर योजनेची प्रमुख वैशिष्ट्ये
प्रधानमंत्री सूर्यघर योजना ही भारत सरकारच्या नवीन आणि नवीकरणीय ऊर्जा मंत्रालयाद्वारे (MNRE) राबवली जाते. या योजनेमुळे, नागरिकांना सोलर रूफटॉप सिस्टीम बसवण्यासाठी सबसिडी मिळते. यामुळे जर तुम्हालाही सोलर पॅनल बसवण्याचा खर्च लक्षणीयरीत्या कमी होतो. खालीलप्रमाणे सबसिडीची रचना आहे.
- 1 kW सिस्टीम: प्रति किलोवॅट 30,000 रुपये, म्हणजेच कमाल 30,000 रुपये.
- 2 kW सिस्टीम: प्रति किलोवॅट 30,000 रुपये, म्हणजेच कमाल 60,000 रुपये.
- 3 kW किंवा त्याहून अधिक: प्रति किलोवॅट 18,000 रुपये, कमाल 78,000 रुपये.
याशिवाय आणखी, प्रधानमंत्री सूर्यघर योजनेच्या अंतर्गत दरमहा 300 युनिटपर्यंत मोफत वीज मिळते. जर सोलर पॅनलद्वारे अतिरिक्त वीज निर्मिती झाली, तर ती वीज तुम्हाला कंपनीला विकता येते, ज्यामुळे वार्षिक 17,000 ते 18,000 रुपये कमाई होऊ शकते. प्रधानमंत्री सूर्यघर योजना पर्यावरण संरक्षणाला प्रोत्साहन देते, कारण सौरऊर्जेमुळे कार्बन उत्सर्जन कमी होते. आतापर्यंत 10 लाखांहून अधिक घरांमध्ये सोलर पॅनल बसवले गेले असून, यामुळे 3.59 दशलक्ष टन कार्बन उत्सर्जन कमी झाले आहे.
प्रधानमंत्री सूर्यघर योजनेचा लाभ घेण्यासाठी खाली काही सोप्या अटी दिल्या आहे, त्या तुम्हाला पूर्ण करणे आवश्यक आहे.
- अर्जदार भारतीय नागरिक असावा.
- अर्जदाराकडे स्वतःच्या मालकीचे घर आणि सोलर पॅनल बसवण्यासाठी योग्य छत असावे.
- वैध वीज जोडणी असावी.
- यापूर्वी कोणतीही सोलर सबसिडी घेतलेली नसावी.
अर्जदाराला आधार कार्ड, वीज बिल आणि बँक खात्याचा तपशील यासारखी कागदपत्रे सादर करावी लागतात. प्रधानमंत्री सूर्यघर योजना विशेषतः मध्यमवर्गीय आणि कमी उत्पन्न असलेल्या कुटुंबांसाठी उपयुक्त आहे, कारण यामुळे त्यांचे वीज बिल कमी होऊन आर्थिक ताण कमी होतो.
तुम्हाला जर प्रधानमंत्री सूर्यघर योजनेचा फायदा घ्यायचा असेल तर अर्ज प्रक्रिया काय आहे?
प्रधानमंत्री सूर्यघर योजनेसाठी अर्ज करणे सोपे आणि पूर्णपणे डिजिटल आहे. अर्जदारांना खालील पायऱ्या पूर्ण कराव्या लागतात.घरच्या छतावर सोलर पॅनल बसवण्यासाठी सरकारने पीएम सुर्यघर योजना सुरू केली आहे. या योजनेत सहभागी होण्यासाठी सर्वात पहिले तुम्हाला अधिकृत वेबसाइट www.pmsuryaghar.gov.in वर जाऊन नोंदणी करावी लागते. त्यासाठी तुमच्या राज्याचे नाव, वीज वितरण कंपनीचे नाव, ग्राहक क्रमांक, मोबाइल नंबर आणि ईमेल आयडी अशी माहिती भरावी लागते.
नोंदणी पूर्ण झाली की काही आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करावी लागतात. त्यामध्ये आधार कार्ड, अलीकडचे वीज बिल, बँक खात्याचे तपशील आणि घराच्या मालकीचा पुरावा अशी कागदपत्रे येतात.यानंतर वीज वितरण कंपनी तुमच्या घराच्या छताची तपासणी करते, म्हणजे छत सोलर पॅनल बसवण्यासाठी योग्य आहे का, हे पाहते. जर सर्व काही ठीक असेल, तर तुम्हाला MNRE-नोंदणीकृत व्हेंडर यादीतून सोलर पॅनल बसवण्यासाठी योग्य व्हेंडर निवडावा लागतो.
निवडलेल्या व्हेंडरकडून पॅनलची प्रत्यक्ष स्थापना केली जाते.पॅनल बसवल्यानंतर नेट मीटर लावले जाते. या मीटरमुळे तुमच्या घरात किती वीज वापरली आणि किती वीज परत कंपनीला विकली, याचा नेमका हिशेब ठेवता येतो.संपूर्ण प्रक्रिया – म्हणजे स्थापना आणि तपासणी पूर्ण झाल्यावर – सरकारकडून सबसिडी थेट तुमच्या बँक खात्यात जमा केली जाते.
साधारणपणे ही रक्कम 30 दिवसांच्या आत मिळते.ही प्रक्रिया पारदर्शक आणि फसवणूकमुक्त आहे. अर्जदार वेबसाइटवर त्यांच्या अर्जाची स्थिती तपासू शकतात.
प्रधानमंत्री सूर्यघर योजनेच्या काही महत्वाच्या तारखा
प्रधानमंत्री सूर्यघर योजना फेब्रुवारी 2024 मध्ये सुरू झाली असून, ती 2027 पर्यंत चालेल. या योजनेचा उद्देश 1 कोटी घरांपर्यंत सोलर पॅनल पोहोचवणे आहे. सध्या कोणतीही अंतिम मुदत जाहीर करण्यात आलेली नाही, परंतु तुम्हाला लवकरात लवकर अर्ज करण्याचा सल्ला देण्यात येत आहे, कारण सबसिडी मर्यादित बजेटवर अवलंबून आहे. याशिवाय, काही राज्यांमध्ये स्थानिक पातळीवरील अतिरिक्त सबसिडी योजनाही उपलब्ध असू शकतात, ज्याची माहिती स्थानिक वीज वितरण कंपनीकडून घ्यावी.
सामान्य माणसाला प्रधानमंत्री सूर्यघर योजनेचा फायदा कसा होणार?
योजना केवळ वीज बिल कमी करण्यासाठीच नाही, तर पर्यावरण संरक्षण आणि आर्थिक फायद्यांसाठीही आहे. उदाहरणार्थ, मुंबईतील एका व्यक्तीने 3 kW ची सोलर सिस्टीम बसवली आणि त्यांना 78,000 रुपयांची सबसिडी मिळाली. त्यांचे मासिक वीज बिल 2,000 रुपयांवरून 200 रुपयांपर्यंत कमी झाले. याशिवाय, त्यांनी अतिरिक्त वीज विकून वार्षिक 15,000 रुपये कमाई केली. आयअशा प्रकारे, ही योजना दीर्घकालीन आर्थिक बचतीसह पर्यावरणाला हातभार लावते.योजनेच्या अंतर्गत, सोलर पॅनलच्या देखभालीसाठी किमान 5 वर्षांचा करार असतो, ज्यामुळे दीर्घकालीन विश्वासार्हता सुनिश्चित होते. याशिवाय, सोलर पॅनलमुळे घराची बाजारमूल्य वाढते, ज्यामुळे भविष्यात मालमत्ता विक्रीसाठी फायदा होऊ शकतो. सरकारने प्रधानमंत्री सूर्यघर योजना राबवण्यासाठी 75,000 कोटी रुपये गुंतवले असून, यामुळे सौरऊर्जेच्या क्षेत्रात नवीन रोजगार संधीही निर्माण होत आहेत.
प्रधानमंत्री सूर्यघर,मोफत वीज योजना ही सामान्य नागरिकांसाठी सौरऊर्जेचा लाभ घेण्याची आणि वीज बिल कमी करण्याची उत्तम संधी आहे. ही योजना आर्थिक बचतीसोबतच पर्यावरण संरक्षणाला प्रोत्साहन देते. इच्छुकांनी लवकरात लवकर www.pmsuryaghar.gov.in या अधिकृत वेबसाइटवर नोंदणी करावी. अधिक माहितीसाठी स्थानिक वीज वितरण कंपनी किंवा MNRE-नोंदणीकृत व्हेंडरशी संपर्क साधावा. ही योजना स्वच्छ आणि हरित भारताच्या दिशेने एक महत्वाचे पाऊल आहे, आणि प्रत्येक नागरिकाने याचा लाभ घेण्यासाठी पुढाकार घ्यावा.