नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजना” ही महाराष्ट्र सरकारची योजना आहे. या योजनेत राज्यातील लहान आणि कमी जमिन असलेल्या शेतकऱ्यांना आर्थिक मदत दिली जाते. केंद्र सरकारच्या “प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी” योजनेसोबतच नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजना लागू आहे. यामुळे शेतकऱ्यांना वर्षभरात एकूण 12,000 रुपये मिळतात. लवकरच या योजनेचा सातवा हप्ता दिला जाणार आहे, ज्याचा फायदा सुमारे 94 लाख शेतकऱ्यांना होण्याची शक्यता आहे.
नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेची मुख्य वैशिष्ट्ये
नमो शेतकरी महासन्मान निधी” योजनेचा सातवा हप्ता एप्रिल 2025 ते जुलै 2025 या कालावधीसाठी लागू होणार आहे. केंद्र सरकारच्या “पीएम किसान” योजनेत शेतकऱ्यांना वर्षाला 6,000 रुपये (प्रत्येक हप्त्यात 2,000 रुपये) दिले जातात. त्यावर महाराष्ट्र सरकारकडून अजून 6,000 रुपये मिळतात. अशा प्रकारे शेतकऱ्यांच्या खात्यात वर्षभरात एकूण 12,000 रुपये जमा होतात.ही मदत शेतकऱ्यांना बियाणे, खते, शेतीची साधने यांसारख्या कामांसाठी उपयोगी पडते.
पैशाचे थेट शेतकऱ्यांच्या आधार कार्डाशी जोडलेल्या बँक खात्यात DBT प्रणालीद्वारे वर्गीकरण केले जाते.त्यामुळे पैशांच्या वाटपात पारदर्शकता आणि विश्वास टिकून राहतो.सातवा हप्ता 17 सप्टेंबर 2025 रोजी, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या वाढदिवसानिमित्त वाटप होण्याची शक्यता आहे, अशी माहिती राज्याचे कृषीमंत्री दत्तात्रय भरणे यांनी दिली आहे.
नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेसाठी पात्रता निकष
नमो शेतकरी महासन्मान निधी” योजनेचा फायदा घ्यायचा असेल तर शेतकऱ्यांनी खालील अटी पूर्ण कराव्या लागतात.
- शेतकरी हा महाराष्ट्रातला कायमचा रहिवासी असावा.
- शेतकऱ्याच्या नावावर शेतीयोग्य जमीन असावी.प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी (पीएम किसान) योजनेत शेतकऱ्याने नाव नोंदवलेलं असावं.
- शेतकऱ्याचं बँक खातं आधार कार्डाशी जोडलेलं असावं, म्हणजे मदत थेट खात्यात जमा होईल.
मात्र काही लोकांना नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेचा लाभ मिळणार नाही, जसं की –
- संस्थेच्या (इन्स्टिट्यूशनच्या) नावावर जमीन असलेले.
- केंद्र किंवा राज्य सरकारचे अधिकारी व कर्मचारी (पण ग्रुप डी किंवा मल्टी-टास्किंग स्टाफला अपात्र धरलं जात नाही).
- महिन्याला 10,000 रुपये किंवा त्यापेक्षा जास्त पेन्शन घेणारे निवृत्त लोक.
- संविधानिक पदावर असलेले किंवा पूर्वी असलेले व्यक्ती.
नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेचा लाभ घेण्यासाठी अर्ज प्रक्रिया काय आहे?
नमो शेतकरी महासन्मान निधी” योजनेसाठी अर्ज करायचा असेल तर तो ऑनलाइन भरता येतो.
सर्वात आधी शेतकऱ्यांनी अधिकृत वेबसाइटवर जावं – nsmny.mahait.org किंवा pmkisan.gov.in.तिथं अर्ज भरताना काही कागदपत्रं अपलोड करावी लागतात – जसं की आधार कार्ड, बँक खात्याची माहिती, जमिनीच्या मालकीचा पुरावा आणि पीएम किसान योजनेचा नोंदणी क्रमांक.सगळी माहिती भरून एकदा नीट तपासा आणि मग अर्ज सबमिट करा. अर्जाची पडताळणी झाल्यावर पात्र शेतकऱ्यांच्या खात्यात योजना लागू होईल.
ज्या शेतकऱ्यांनी आधीच “पीएम किसान” योजनेसाठी नाव नोंदवलं आहे, त्यांना वेगळा अर्ज करण्याची गरज नाही. त्यांची माहिती आपोआप नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेत समाविष्ट केली जाईल. मात्र, आधार आणि बँक खातं लिंक असणं खूप महत्त्वाचं आहे.
नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेच्या काही महत्त्वाच्या तारखा
नमो शेतकरी महासन्मान निधी” योजनेच्या सातव्या हप्त्याशी संबंधित काही महत्त्वाच्या तारखा जाहीर झाल्या आहेत.
- सातवा हप्ता जाहीर झाला : 4 सप्टेंबर 2025
- वितरण होण्याची शक्यता : 17 सप्टेंबर 2025
- लाभाचा कालावधी : एप्रिल 2025 ते जुलै 2025
आधीच्या हप्त्यांच्या तारखा अशा होत्या –
- पहिला हप्ता : 27 जुलै 2023
- दुसरा हप्ता : 15 नोव्हेंबर 2023
- पाचवा हप्ता : ऑक्टोबर 2024
- सहावा हप्ता : फेब्रुवारी 2025
फेब्रुवारी 2025 मध्ये दिलेल्या सहाव्या हप्त्यातून तब्बल 2,000 कोटी रुपये वाटप झाले, ज्याचा फायदा जवळपास 92 लाख शेतकऱ्यांना झाला.
नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेचं महत्त्व
नमो शेतकरी महासन्मान निधी” ही योजना शेतकऱ्यांसाठी खूप महत्त्वाची आहे. आजच्या काळात शेती करणं म्हणजे मोठं आव्हान आहे. हवामानात बदल, पावसाची अनिश्चितता, बियाणं, खतं, औजारे यांचे वाढते दर – या सगळ्यामुळे शेतकऱ्यांवर आर्थिक ओझं वाढतं. अशा वेळी सरकारकडून मिळणारी थेट आर्थिक मदत शेतकऱ्यांसाठी आधार ठरते.
नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेतून शेतकऱ्यांना वर्षभरात 12,000 रुपये थेट खात्यात मिळतात. ही रक्कम मोठी वाटत नाही, पण वेळेवर मिळालेली मदत खूप उपयोगी ठरते. उदाहरणार्थ, खरीप हंगाम सुरू होतानाच जर शेतकऱ्यांच्या खात्यात पैसे आले, तर तो बियाणं, खते किंवा औजारे खरेदी करून वेळेत शेती सुरू करू शकतो.
यामुळे उत्पादनातही वाढ होते.योजनेचं दुसरं महत्त्व म्हणजे ही रक्कम थेट शेतकऱ्यांच्या खात्यात जमा होते (DBT प्रणालीमुळे). त्यामुळे मध्ये कोणताही दलाल, बिचौलिया किंवा भ्रष्टाचाराला जागा राहत नाही. पैसा जसा जाहीर होतो, तसा तो थेट शेतकऱ्यापर्यंत पोहोचतो.यामुळे शेतकऱ्यांचा सरकारवरचा विश्वास टिकतो आणि त्यांना खरा दिलासा मिळतो. छोट्या शेतकऱ्यांसाठी तर नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजना मोठा हातभार ठरते. कारण अशा शेतकऱ्यांकडे दुसरा मोठा उत्पन्नाचा स्रोत नसतो.
थोडक्यात सांगायचं तर, नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेमुळे शेतकऱ्यांच्या खर्चाला हातभार लागतो, त्यांचा आर्थिक ताण कमी होतो आणि सरकारचं “शेतकऱ्यांचं उत्पन्न वाढवणं” हे ध्येय साध्य होण्यास मदत होते.
