सरकारने ‘मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना’ अंतर्गत महिलांना आर्थिक सक्षमीकरणासाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. माझी लाडकी बहिण योजना २१ ते ६५ वयोगटातील आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल महिलांना मासिक आर्थिक मदत प्रदान करते. योजनेच्या नव्या घोषणेनुसार, लाभार्थी महिलांना मासिक १,५०० ऐवजी २,१०० रुपये मिळणार असून, यासोबत मोफत आरोग्य विमा आणि रेशन कार्ड सुविधांचा लाभ मिळेल. ही योजना विशेषतः गरीब आणि मध्यमवर्गीय कुटुंबातील महिलांसाठी आहे, ज्यांचे वार्षिक कौटुंबिक उत्पन्न २.५ लाख रुपयांपेक्षा कमी आहे.
माझी लाडकी बहिण योजनेची प्रमुख वैशिष्ट्ये
माझी लाडकी बहीण योजना १ ऑगस्ट २०२४ रोजी सुरू झाली असून, ही योजना महाराष्ट्रातील सुमारे २.५ कोटी महिलांना लाभ देण्याचे उद्दिष्ट ठेवते. योजनेच्या नव्या अद्ययावत माहितीनुसार, एप्रिल २०२५ पासून लाभार्थ्यांना मासिक २,१०० रुपये थेट बँक खात्यात (डीबीटी) जमा होतील. याशिवाय, पात्र महिलांना मोफत आरोग्य विमा आणि रेशन कार्डद्वारे अन्नधान्याचा लाभ मिळेल. या योजनेचा मुख्य उद्देश महिलांचे आर्थिक सक्षमीकरण, त्यांचे जीवनमान सुधारणे आणि स्वावलंबनाला चालना देणे आहे. आतापर्यंत २.४३ कोटींहून अधिक महिलांना माझी लाडकी बहिण योजनेचा लाभ मिळाला असून, डिसेंबर २०२४ पर्यंत १७,५०० कोटी रुपये वितरित करण्यात आले आहेत.
योजनेच्या अंतर्गत महिलांना मिळणारी रक्कम थेट त्यांच्या आधार-लिंक बँक खात्यात जमा होते. यामुळे पारदर्शकता आणि कार्यक्षमता सुनिश्चित होते. याशिवाय, महिलांना स्वतःचा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी किंवा दैनंदिन खर्चासाठी आर्थिक आधार मिळतो. योजनेच्या नव्या टप्प्यात (लाडकी बहीण योजना ३.०) अधिक महिलांना समाविष्ट करण्याचे सरकारचे उद्दिष्ट आहे, विशेषतः असंघटित क्षेत्रात काम करणाऱ्या ९७% महिलांना याचा लाभ मिळेल.
योजनेच्या पात्रता आणि अटी
माझी लाडकी बहीण योजनेचा लाभ घेण्यासाठी खालील निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहे.
- निवासस्थान: अर्जदार महिला महाराष्ट्राची कायमस्वरूपी रहिवासी असावी.
- वय: अर्जदार महिला २१ ते ६५ वयोगटातील असावी.
- कौटुंबिक उत्पन्न: कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न २.५ लाख रुपयांपेक्षा कमी असावे.
- आयकर: कुटुंबातील कोणताही सदस्य आयकरदाता नसावा.
- इतर योजनांचा लाभ: जर एखाद्या महिलेला दुसऱ्या योजनेतून १,५०० रुपयांपेक्षा कमी लाभ मिळत असेल, तर तिला फरकाची रक्कम मिळेल.
- वाहन मालकी: कुटुंबाकडे ट्रॅक्टर वगळता चारचाकी वाहन नसावे.
- सरकारी नोकरी: कुटुंबातील कोणताही सदस्य कायमस्वरूपी सरकारी किंवा निमसरकारी नोकरीत नसावा.
- राजकीय संबंध: कुटुंबातील कोणताही सदस्य विद्यमान किंवा माजी आमदार/खासदार नसावा.
या निकषांमुळे योजना आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल, विधवा, निराधार, घटस्फोटित किंवा परित्यक्ता महिलांना प्राधान्य देते.
माझी लाडकी बहिण योजनेचा लाभ घेण्यासाठी अर्ज प्रक्रिया काय आहे?
आपल्या बहिणींना आधार देण्यासाठी महाराष्ट्र सरकारनं माझी लाडकी बहिण योजना सुरू केली आहे. या योजनेत अर्ज करणं अगदी सोपं आहे आणि त्यासाठी कुठलाही खर्च नाही.
ऑनलाइन अर्ज
मोबाईल किंवा संगणकावरून https://ladakibahin.maharashtra.gov.in/ या अधिकृत संकेतस्थळावर जाऊन ऑनलाईन अर्ज करता येतो. अर्ज नोंदणी क्रमांक, आधार क्रमांक टाकून अर्जाची स्थिती पण पाहता येते.
ऑफलाइन अर्ज
ज्यांना ऑनलाइन अर्ज करणं शक्य नाही त्यांनी थेट आपल्या अंगणवाडी सेविका, ग्रामपंचायत कार्यालय किंवा जवळच्या सरकारी कार्यालयात जाऊन अर्ज भरावा.
अर्ज करताना लागणारी कागदपत्रं
- आधार कार्ड
- राहत्या घराचा पुरावा (डोमिसाईल प्रमाणपत्र)
- रेशन कार्ड
- मतदार ओळखपत्र
- उत्पन्नाचा दाखला (२.५ लाखांपर्यंत उत्पन्न असावे)
- आधार-लिंक बँक खाते तपशील
- पासपोर्ट आकाराचा फोटो
eKYC का गरजेचं आहे?
अर्ज करताना eKYC पूर्ण करणं अत्यंत आवश्यक आहे. हे तुम्ही नारीशक्ती दूत ॲप किंवा अधिकृत संकेतस्थळावरून करू शकता. जर eKYC केले नाही, तर अर्ज नाकारला जाऊ शकतो.लक्षात ठेवा या योजनेत कोणतंही शुल्क नाही. फक्त खरी कागदपत्रं आणि वेळेत केलेला अर्ज यामुळेच तुम्हाला योजनेचा लाभ मिळेल.
महाराष्ट्र सरकारने लाडकी बहीण योजनेसाठी https://ladakibahin.maharashtra.gov.in/ ही अधिकृत वेबसाइट जाहीर केली आहे. याशिवाय, नारीशक्ती दूत ॲपद्वारेही अर्ज आणि तपशील तपासता येतात. इतर कोणत्याही वेबसाइट किंवा सोशल मीडियावरील माहितीवर विश्वास ठेवण्यापूर्वी त्याची खातरजमा करावी. काही व्यक्तींकडून फॉर्म भरण्यासाठी २०० ते ५०० रुपये शुल्क मागितले जात असल्याच्या तक्रारी प्राप्त झाल्या आहेत. सरकारने स्पष्ट केले आहे की अर्ज प्रक्रिया पूर्णपणे मोफत आहे. अशा फसवणुकीपासून सावध राहावे.
योजनेच्या नव्या टप्प्यात (लाडकी बहीण योजना ३.०) अधिक महिलांना समाविष्ट करण्यासाठी नोंदणी प्रक्रिया सुरू झाली आहे. यासाठी पात्र महिलांनी लवकरात लवकर अर्ज करणे अपेक्षित आहे. आतापर्यंत योजनेच्या यशस्वी अंमलबजावणीमुळे २.४३ कोटींहून अधिक महिलांना आर्थिक आधार मिळाला आहे.
महाराष्ट्र सरकारनं सुरु केलेली “माझी लाडकी बहीण योजना” ही खरंच आपल्या बहिणींच्या आर्थिक सक्षमीकरणासाठी मोठं पाऊल आहे.
या योजनेत पात्र महिलांना दरमहा ₹२,१०० रुपयांची मदत, त्याचबरोबर मोफत आरोग्य विमा आणि रेशन कार्ड सुविधा मिळणार आहे. यामुळे गरीब आणि मध्यमवर्गीय कुटुंबातील महिलांना घरखर्च, शिक्षण, आरोग्य अशा अनेक गरजा भागवायला मोठा आधार मिळेल. तुम्हालाही माझी लाडकी बहिण योजनेचा लाभ घ्यायचा असेल तर आजच अर्ज करा.
